75 lat temu pod Chotowem- ostatnia bitwa oddziału AK mjr "Nurta"
"Pomnik w Chotowie oraz cmentarz w Olesznie, z mogiłami partyzantów i pomnikiem żołnierzy Armii Krajowej, to kotwice pamięci, Oby dobry Bóg sprawił, aby przyszłe pokolenia o tym nie zapomniały."
śp. porucznik Zdzisław Rachtan ps. "Halny".
27 października 2019r., Wójt Gminy Krasocin, Starostwo Powiatowe we Włoszczowie, Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Olesznie, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Olesznie oraz Ochotnicze Straże Pożarne Chotowa i Oleszna zaprosili wszystkich kochających Ojczyznę, aby w roku obchodów 80- lecia wybuchu II wojny światowej świętować 75 rocznicę zwycięskiej bitwy pod Chotowem. Patronat honorowy nad uroczystością objęli: Wojewoda Świętokrzyski, p. Agata Wojtyszek oraz Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, p. Andrzej Bętkowski.
Świętowanie pod sztandarem...
W
uroczystości wzięło udział 12 pocztów sztandarowych: Środowiska
Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej Ponury- Nurt, 10
Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. mjr Eugeniusza Gedymina
Kaszyńskiego ps. ,,Nurt", Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej-
Sędziszowa, Oleszna, Włoszczowy, Łopuszna, Związku Żołnierzy Narodowych
Sił Zbrojnych im. Brygady Świętokrzyskiej w Olesznie, Samodzielnego
Batalionu im. mjr Henryka Dobrzańskiego ,,Hubala” w Końskich,
Towarzystwa Przyjaciół Skawiny, Szkoły Podstawowej im. AK w Olesznie
oraz Ochotniczych Straży Pożarnych z Oleszna, Świdna i Chotowa. W
uroczystym świętowaniu uczestniczyły delegacje władz powiatu
włoszczowskiego, gminy Krasocin, parafii Wniebowzięcia Najświętszej
Marii Panny w Olesznie, Powiatowej Komendy Policji we Włoszczowie,
Nadleśnictwa Włoszczowa. Ponadto obecni byli członkowie rodzin bohaterów
spod Chotowa: p. Sławomir Jagoliński, zięć Mariana Łyżwy ps. ,,Żbik"-
poległego w bitwie pod Chotowem oraz córka śp. Bolesława Ciesielskiego
ps. "Farys II", p. Maria Małgorzata Ciesielska wraz z całą Rodziną.
Przybyli też liczni goście z Opatowa, Warszawy, Łodzi, Skawiny i
Starachowic. O rocznicy pamiętali również: Zespół ,,Melodia" z Oleszna,
Orkiestra Dęta OSP w Olesznie, Koło Gospodyń Wiejskich w Olesznie, Grono
Pedagogiczne Szkoły Podstawowej im. AK w Olesznie, Drużyna Harcerska
miejscowej szkoły oraz mieszkańcy Świdna, Koziej Wsi, Oleszna i Chotowa.
Wśród świętujących obecni byli przedstawiciele mediów: p. Ewa
Pociejowska- Gawęda- Radio Kielce i p. Rafał Banaszek - Moja Gazeta
Lokalna.
Spotkaliśmy się na partyzanckiej alei
Świętowanie
zwycięstwa żołnierzy 1 Batalionu 2 Pułku Piechoty Legionów AK mjr
,,Nurta" rozpoczęło się na cmentarzu parafialnym w Olesznie, gdzie
pośród mogił siedmiu partyzantów oddziału ,,Nurta" poległych 30
października 1944r. pod Chotowem, p. Ryszard Kowalczyk przypominając
historię bitwy powiedział m.in.: Wiktor Hugo, francuski poeta i polityk
żyjący w XIX wieku, zafascynowany odkryciami i wynalazkami, jakie
przyniosło to stulecie powiedział w zachwycie: ,,Dziewiętnasty wiek jest
wielki, ale dwudziesty będzie szczęśliwy”. Naszym dziewiętnastowiecznym
przodkom wydawało się, iż odkrycie zjawiska prądu elektrycznego,
promieniotwórczości pierwiastków, promieniowania rentgenowskiego,
skonstruowanie telefonu czy też żarówki elektrycznej pozwoli stworzyć
prawdziwe niebo już na ziemi. Stojąc wobec wspaniałych osiągnięć
ludzkiego geniuszu wszyscy wierzyli iż, nadchodzący XX wiek będzie epoką
szczęścia, jakiego człowiek nie zaznał w ciągu całej swojej historii.
Dziś wiemy, że wspomniany Wiktor Hugo, jak wielu przed nim, wielce się
pomylił w swoich przewidywaniach. W XX wieku człowiek był na samym dnie.
W tym najbardziej nieszczęśliwym i najstraszniejszym wieku, dyktatorzy
Niemiec oraz Związku Radzieckiego rozpętali dwie straszliwe wojny,
jakich żyjący ludzie dotąd nie widzieli. W tym wieku pełnym terroru i
pogardy człowieka wobec człowieka, naszym przodkom -mieszkańcom Gminy
Krasocin, udało się zachować honor i godność. To oni wspomagali
partyzantów mjr ,,Nurta", głodnych, zmarzniętych, niewyspanych i
ściganych wiele dni i nocy przez niemiecką obławę, a którzy z odwagą i
poświęceniem bili się pod Krzepinem, Zagórzem, Lipnem i wreszcie
Chotowem. Wierzę, iż każdy z żołnierzy spod Chotowa zasłużył, aby móc o
sobie powiedzieć, tak jak św. Paweł Apostoł: ,,W dobrych zawodach
wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem. Na ostatek odłożono dla
mnie wieniec sprawiedliwości, który mi w owym dniu odda Pan,
sprawiedliwy Sędzia." Następnie ksiądz Andrzej Sadrak poprowadził
modlitwę w intencji poległych i zmarłych żołnierzy AK i NSZ.
Dopełnieniem modlitwy stał się uroczysty apel poległych, podczas którego
starszy kapral Mariusz Kowalski- żołnierz 10 Świętokrzyskiej Brygady
Obrony Terytorialnej, przywołał poległych pod Chotowem partyzantów,
dowódców AK i NSZ, funkcjonariuszy policji, nauczycieli- wszystkich,
którzy w okresie II wojny światowej stawili czoła niemieckiej i
radzieckiej okupacji, a po wojnie cierpieli pod jarzmem komunistycznej
władzy Polski Ludowej. Na słowa prowadzącego apel, dumnie i godnie,
odpowiadali żołnierze kompanii reprezentacyjnej 10 Świętokrzyskiej
Brygady Obrony Terytorialnej pod dowództwem mjr Grzegorza Stęplewskiego.
Zwieńczeniem uroczystości była ceremonia złożenia wiązanek kwiatów pod
pomnikiem AK przez delegacje: Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań
Partyzanckich ,,Ponury- Nurt”, Wojewody Świętokrzyskiego- Zastępca Wójta
Gminy Krasocin, p. Jacek Sienkiewicz, ŚZŻAK w Łopusznie, ŚZŻAK we
Włoszczowie, Starostwa Powiatowego we Włoszczowie, Rady Gminy w
Krasocinie, Szkoły Podstawowej im. Armii Krajowej w Olesznie,
Towarzystwa Przyjaciół Skawiny. Następnie goście oraz poczty sztandarowe
pod komendą wiceprezesa ŚZŻAK Zarząd Okręgu Kielce mjr Janusza Stępnia
oraz porucznika Roberta Sitarza z 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony
Terytorialnej udali się do kościoła parafialnego p.w. Wniebowzięcia
Najświętszej Maryi Panny w Olesznie na uroczystą Mszę Świętą, sprawowaną
przez proboszcza ks. Jacka Szymańskiego w intencji poległych, zmarłych i
żyjących żołnierzy Armii Krajowej oraz Narodowych Sił Zbrojnych. Mszę
Świętą uświetniły swoją grą i śpiewem Orkiestra Dęta OSP oraz Zespół
,,Melodia” z Oleszna.
,,To co przeżyło jedno pokolenie, Drugie przerabia w sercu i pamięci..."
Artur Oppman
Rodziny pielęgnujące pamięć o żołnierzach spod Chotowa
Dzięki
wsparciu finansowemu Wojewody Świętokrzyskiego, p. Agaty Wojtyszek,
organizatorzy uroczystości wręczyli dwa pamiątkowe grawertony dla
członków rodzin bohaterów walk spod Chotowa. Za aktywny udział w
corocznych uroczystościach rocznicowych, upamiętniających bitwę pod
Chotowem- stoczoną 30.10.1944r. oraz za wielopokoleniowe kultywowanie
wartości patriotycznych, na oleszyńskim cmentarzu uhonorowany został p.
Sławomir Jagoliński, zięć Mariana Łyżwy ps. ,,Żbik"- poległego w bitwie
pod Chotowem, natomiast pod pomnikiem wyróżnienie odebrała p. Maria
Małgorzata Ciesielska- córka Bolesława Ciesielskiego ps. ,,Farys II"-
uczestnika bitwy pod Chotowem. Pamiątkowe grawertony wręczyli: Prezes
ŚZŻAK w Olesznie, p. Anna Resiak, Wójt Gminy Krasocin, p. Ireneusz
Gliściński, Zastępca Wójta Gminy Krasocin, p. Jacek Sienkiewicz oraz
Wicestarosta Włoszczowski, p. Łukasz Karpiński.
W miejscu, gdzie żołnierze ,,Nurta” pisali krwią swoje zwycięstwo!
Obchody
75 rocznicy zwycięskiej bitwy pod Chotowem zakończyło tradycyjne
spotkanie przy pomniku. Po odegraniu ,,Mazurka Dąbrowskiego" oraz
powitaniu gości uczennica kl. VIII Szkoły Podstawowej im. AK w Olesznie,
Wiktoria Karpińska, przedstawiła fragment prozy opisujący bitwę pod
Chotowem. Następnie Zastępca Wójta Gminy Krasocin, p. Jacek Sienkiewicz
odczytał list Wicewojewody Świętokrzyskiego, p. Bartłomieja
Dorywalskiego w którym napisał m.in.: ,,W 75 rocznicę bitwy pod Chotowem
spotykamy się, aby uchronić od zapomnienia bohaterów walk z okupantem.
Pamiętamy o ich patriotycznej postawie i okrutnych cierpieniach jakich
doznali w czasie II wojny światowej. Złóżmy hołd poległym w tym
symbolicznym miejscu. Odeszli na zawsze, ale pamięć o nich pozostała. To
lekcja, której nie wolno nigdy zapomnieć." Głos zabrała także
wiceprezes Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK
,,Ponury- Nurt" p. Anna Skibińska, która niezwykle przejmująco mówiła o
trudzie i poświęceniu żołnierzy 1 Batalionu 2 Pułku Piechoty Legionów
AK: ,,Byli wyjątkowymi ludźmi. Ich dowódca mjr ,,Nurt", walcząc z
przeważającymi siłami 603 dywizji niemieckiego Wehrmachtu, wchodzącej w
skład 4 Armii Pancernej, potrafił, jak przystało na prawdziwego
stratega, wykorzystać naturalne walory terenu- groble i dukty leśne.
Dzięki temu udało się zabić 300 Niemców, odnieść zwycięstwo i uratować
oddział przed zupełnym rozbiciem przez wroga." Następnie wicestarosta,
p. Łukasz Karpiński odczytał list Starosty Włoszczowskiego, p. Dariusza
Czechowskiego, jak również w kilku zdaniach przywołał postacie Zdzisława
Rachtana ps. ,,Halny", Bolesława Ciesielskiego ps. ,,Farys II" oraz
Henryka Foltyna z Oleszna. Jako ostatni głos zabrał Wójt Gminy Krasocin,
p. Ireneusz Gliściński, który w nawiązaniu do słów śp. ,,Halnego" o
kotwicach pamięci powiedział, iż aby statek płynął we właściwym
kierunku, potrzebuje także marynarzy. Doceniając zaangażowanie w
przygotowanie uroczystości patriotycznych na terenie gminy Krasocin,
wyróżnił p. Annę Resiak, p. Ryszarda Kowalczyka oraz p. Łukasza
Karpińskiego. Dopełnieniem patriotycznego świętowania był uroczysty apel
poległych, po którym wdzięczność i pamięć dla żołnierzy legendarnego
,,Nurta” wyraziły wiązanki kwiatów, które złożyli: Wiceprezes Środowiska
Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich ,,Ponury- Nurt”, p. Anna
Skibińska, Wicewojewoda Świętokrzyski, p. Bartłomiej Dorywalski-
reprezentował Zastępca Wójta Gminy Krasocin, p. Jacek Sienkiewicz,
Wicestarosta Włoszczowski, p. Łukasz Karpiński, Członek Zarządu Powiatu,
p. Małgorzata Gusta, Wójt Gminy Krasocin, p. Ireneusz Gliściński, Wójt
Gminy Słupia Konecka, p. Robert Wielgopolan, Zastępca Komendanta
Powiatowego Policji we Włoszczowie, nadkom. Marek Maj, Wiceprezes ŚZŻAK
Zarząd Okręgu Kielce mjr Janusz Stępień, Prezes ŚZŻAK we Włoszczowie, p.
Teresa Monka, w Łopusznie, p. Stanisław Komisarczyk, w Sędziszowie, p.
Adam Bocheński, w Olesznie, p. Anna Resiak oraz Prezes ZŻNSZ im. Brygady
Świętokrzyskiej w Olesznie, p. Stanisław Komisarczyk, Członkowie
Stowarzyszenia Koła Gospodyń Wiejskich w Olesznie, Dyrektor Szkoły
Podstawowej im. Armii Krajowej w Olesznie, p. Zofia Marcinkowska oraz
Członkowie Towarzystwa Przyjaciół Skawiny. Uroczystości 75 rocznicy
bitwy pod Chotowem zakończył wspólny żołnierski obiad, który
przygotowali członkowie Koła Gospodyń Wiejskich w Olesznie.
Autor tekstu: Ryszard Kowalczyk, historyk SP im. AK w Olesznie