Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
„Nie odeszliśmy od was, by grały fanfary,
Nie potrzebna nam sława w wiecowych wspomnieniach,
Nie polegliśmy po to, by zbawić świat stary
I by kłamstwo wyrosło na prawdzie cierpienia.”
(fragm. wiersza „Testament poległych”
R. Kiersnowskiego)
Dnia 1 marca obchodziliśmy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” na mocy ustawy Sejmu RP z dnia 3 lutego 2011 r., która brzmi: „W hołdzie „ Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”.
Data obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” została wybrana nieprzypadkowo, odnosi się bowiem do dnia 1 marca 1951 r. kiedy w więzieniu mokotowskim władze komunistyczne nakazały wykonanie wyroków śmierci na polskich oficerach, członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN z płk. Łukaszem Cieplińskim na czele. IV Zarząd był ostatnią ogólnopolską strukturą niepodległościową wywodzącą się bezpośrednio z Polskiego Państwa Podziemnego i z Armii Krajowej.
Przywracanie pamięci o powojennym ruchu oporu przeciwko sowietyzacji Polski, tzw. II konspiracji niepodległościowej było inicjatywą środowisk związanych z ruchem obywatelskim, sprzeciwiających się zakłamywaniu historii Polski po 1945 roku. Podejmowano wiele inicjatyw w celu odnalezienia i upamiętnienia miejsc pochówku żołnierzy, którzy podjęli walkę partyzancką w oddziałach WiN, KWP, NZW, NSZ, którzy przez władze PRL zostali skazani na zapomnienie. Jednak pamięć o takich ludziach jak: rtm. Witold Pilecki (były więzień Auschwitz i uczestnik powstania warszawskiego), gen. August Emil Fieldorf „Nil”(szef Kedywu AK), por. Hieronim Dekutowski „Zapora”(cichociemny), Danuta Siedzikówna „Inka” (sanitariuszka), Antoni Heda „Szary”, Mieczysław Dziemieszkiewicz „Rój”, Józef Franczak „Lalek”, ks. kapelan Władysław Gurgacz „Sem”, przetrwała przekazana nowemu pokoleniu.
W ostatnich latach ukazało się wiele publikacji i opracowań historycznych dotyczących polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956, takich autorów jak : Joanna Wieliczka-Szarkowa, Marek A. Koprowski, Szymon Nowak, Mateusz Saweczko, Jerzy Ślaski i Leszek Żebrowski, które są dostępne w naszej bibliotece. Posiadamy również najnowsze publikacje dotyczące historii naszego regionu, m. in. Saturnina Wesołowskiego, Michała Korwin-Szymanowskiego, Dariusza Kaliny, Krzysztofa Ślusarka, Tadeusza Stolarskiego. Zapraszamy do korzystania ze zbiorów historycznych Gminnej Biblioteki Publicznej w Sobkowie oraz Filii w Chomentowie, Miąsowej i Mokrsku.